Οι πολιτικές του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ΕλλάδαImplementation of IMF and EU policies in Greece

Στα πλαίσια του Φεστιβάλ Εθελοντισμού “Έλληνας Πολίτης – Ευρωπαίος Πολίτης” για το Money Show, το Σάββατο 22 Δεκεμβρίου 2012 το Ινστιτούτο  Έρευνας και Κατάρτισης  Ευρωπαϊκών Θεμάτων και το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων διοργάνωσαν με απόλυτη επιτυχία ημερίδα για την ελληνική κρίση.

In the framework of the Volunteer Festival “Greek Citizen – European Citizen” for the Money Show, on Saturday, 22 December 2012, the Institute of Research & Training on European Affairs and the Institute of International Relations organized a very successful conference on the Greek crisis.

At the core of the discussion were the policies implemented by the IMF and the European Union regarding the tackling of the economic crisis in Greece and whether they are effective.

Mr. Angelos Kotios, Professor of International and European Studies at the University of Piraeus and Scientific Associate of the Institute of Research & Training on European Affairs, was the first to take the floor. Mr. Kotios highlighted the importance of the economic crisis, marking it as: “a crisis of economic competitiveness” and talked about a crisis of unprecedented dimensions. Among other things, referring to the way in which Greece can get out of the crisis, he commented that only an “opening up” of the insular Greek economy, the turnout of foreign investment, but also the internal restructuring would be effective.

Mr. Kotios stated that even from the first memorandum, its authors assumed that the reduction of public spending would be a financial burden on the economy, but this would also have short-term effects for the development of 2012. Moreover, going back into the accession of Greece to the EU, he concluded that: “Our course, from the beginning, could not be equal with that of the other members. We were unprepared, as we didn’t have the means to be a part of an economically competitive environment. Our starting point was already bad, as our debt was over 100%.”

Then followed the speech of Mr. Panagiotis Roumeliotis, Professor at the Department of International and European Studies of the Panteion University, Chairman of the Board of Directors and Director of the Institute of International Relations. Mr. Roumeliotis proceeded to the comparison of the American and the European economic crisis, identifying major differences between them. However, the state, in both cases, worked as a catalyst for the bank bailout.

Furthermore, a great sensation was caused by the analysis on how Europe treated the crisis, but also how it treats Greece of crisis. Mr. Roumeliotis among other things mentioned: “In Europe, a financial crisis turned out to be a budgetary crisis, in contrast to what happened in the case of Greece. The role of the European Central Bank was merely that of a spectator, being unable to approve the deficit financing of Member States”.

Mr. Roumeliotis proposed the debt mutualisation, the strengthening of the role of the ECB and the creation of a common fund for the management of the European debt as the only solutions to overcome the crisis. According to Mr. Roumeliotis: “The year 2013 is a turning point, while either the situation will be curbed or there will be a drain on fiscal demand.”  Finally, raising the question of whether the debt is indeed sustainable, he commented: “The debt is unsustainable. If it had been a debt reduction from the outset, we would not have such a great recession. We are turning a blind eye for political reasons. Everything is uncertain…”Κεντρικός άξονας της συζήτησης ήταν οι πολιτικές που εφαρμόζουν το ΔΝΤ και η Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης της Ελλάδας και κατά πόσο είναι αποτελεσματικές.

Περί του θέματος μίλησε αρχικά ο κ. Άγγελος Κότιος, καθηγητής του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά και επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Έρευνας και Κατάρτισης Ευρωπαϊκών Θεμάτων. Ο κ. Κότιος επισήμανε τη σημασία της οικονομικής κρίσης, χαρακτηρίζοντάς την ως: «κρίση οικονομικής ανταγωνιστικότητας» και μίλησε για μια κρίση που δεν έχει προηγούμενο. Μεταξύ άλλων, αναφερόμενος στον τρόπο με τον οποίο η Ελλάδα μπορεί να ξεφύγει από την κρίση, σχολίασε πως μόνο ένα «άνοιγμα» της εσωστρεφούς ελληνικής οικονομίας, η προσέλευση ξένων επενδύσεων, αλλά και η εσωτερική αναδιάρθρωση θα είχαν αποτέλεσμα.

Χαρακτηριστικά ο κ. Κότιος ανέφερε πως από το πρώτο ακόμη μνημόνιο, οι συντάκτες του θεώρησαν πως η μείωση των δημοσίων δαπανών θα επιβάρυνε μεν την οικονομία, αλλά κάτι τέτοιο θα είχε βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα με στόχο την ανάπτυξη του 2012. Κάνοντας, επίσης, μια αναδρομή στην ένταξη της Ελλάδας στην Ε.Ε. κατέληξε πως: «Η πορεία μας εξαρχής δεν μπορούσε να είναι ισότιμη με τα υπόλοιπα μέλη. Ήμασταν απροετοίμαστοι, καθώς δεν είχαμε τα μέσα να εισχωρήσουμε σε ένα οικονομικά ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η αφετηρία μας ήταν ήδη κακή, καθώς το χρέος μας ήταν πάνω από 100%».

Ακολούθησε η ομιλία του κ. Παναγιώτη Ρουμελιώτη, καθηγητή του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πάντειου Πανεπιστημίου, προέδρου του ΔΣ και διευθυντή του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων. Ο κ. Ρουμελιώτης προχώρησε στη σύγκριση της αμερικανικής και της ευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης, εντοπίζοντας μεγάλες διαφορές μεταξύ τους. Το κράτος, όμως, και στις δύο περιπτώσεις, λειτούργησε καταλυτικά για τη διάσωση των τραπεζών.

Στη συνέχεια αίσθηση προκάλεσε η ανάλυση γύρω από το πώς η Ευρώπη μεταχειρίστηκε την κρίση, αλλά και πώς μεταχειρίζεται την Ελλάδα της κρίσης. Ο κ. Ρουμελιώτης ανέφερε μεταξύ άλλων: «Στην Ευρώπη μια χρηματοπιστωτική κρίση κατέληξε να γίνει δημοσιονομική κρίση, ενώ τελείως διαφορετικά συνέβη στην περίπτωση της Ελλάδας. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κατείχε ρόλο απλού θεατή, μη μπορώντας να εγκρίνει τη χρηματοδότηση για τα ελλείμματα των κρατών-μελών».

Ο κ. Ρουμελιώτης πρότεινε την αμοιβαιοποίηση του χρέους, την ενίσχυση του ρόλου της ΕΚΤ και τη δημιουργία κοινού ταμείου για τη διαχείριση του ευρωπαϊκού χρέους ως τις μοναδικές λύσεις για την έξοδο από την κρίση. Σύμφωνα με τον κ. Ρουμελιώτη: «Το 2013 είναι έτος καμπής, καθώς είτε θα αναχαιτιστεί η κατάσταση ή θα υπάρξει αφαίμαξη της δημοσιονομικής ζήτησης». Τέλος, θέτοντας το ερώτημα αν το χρέος είναι πράγματι βιώσιμο, σχολίασε: « Το χρέος δεν είναι βιώσιμο. Aν είχε γίνει εξαρχής μείωση του χρέους, δεν θα είχαμε τόσο μεγάλη ύφεση. Εθελοτυφλούμε για πολιτικούς λόγους. Όλα είναι αβέβαια…».