Σύμφωνα με στοιχεία της Συνδιάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (εφεξής UNCTAD, United Nations Conference on Trade and Development), το έτος 2013 η Ελλάδα βρέθηκε για ακόμα μια φορά τις τελευταίες δεκαετίες, στην πρώτη θέση μεταξύ των ναυτιλιακών κρατών.
Το γεγονός ότι η διάκριση δεν είναι περιστασιακή ή αποτέλεσμα συγκυριών, αλλά αντιθέτως η χώρα μας βρίσκεται σταθερά στην κορυφαία θέση της κατάταξης που αφορά τη ναυτιλία διεθνώς τις τελευταίες δεκαετίες, σε συνδυασμό με παράγοντες που θα αναλυθούν στη συνέχεια, οδηγούν στη συναγωγή του συμπεράσματος πως η ναυτιλιακή βιομηχανία αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά πλεονεκτήματα της εθνικής μας οικονομίας. Ωστόσο, παρά την εξέχουσα διεθνή παρουσία, θα μπορούσε να ειπωθεί πως στο εσωτερικό δεν υπάρχει η αντίστοιχη αντιμετώπιση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η γενική εικόνα που έχει επικρατήσει για τη ναυτιλία, σύμφωνα με την οποία η εν λόγω βιομηχανία δεν είναι συνδεδεμένη με τη χώρα λόγω της δραστηριοποίησής της στο διεθνές πεδίο, ενώ οι υπολογισμοί για τη συνεισφορά της στην εθνική οικονομία, παραμένουν συνήθως στην άμεση συνεισφορά της μέσω του ναυτιλιακού συναλλάγματος (ποσά που στέλνονται από ναυτικούς και εφοπλιστές στην Ελλάδα), καθώς και της φορολογίας (Χαρλαύτη, Θανοπούλου, Θεοτοκάς, 2009).
Η παρούσα μελέτη, έχει ως σκοπό να αναλύσει όλους εκείνους τους παράγοντες χάρη στους οποίους μια χώρα με μικρή έκταση και πληθυσμό σαν την Ελλάδα, μπορεί να αποκτήσει ναυτική ισχύ «δυσανάλογη» των υπολοίπων οικονομικών μεγεθών της και να διαχειρίζεται το μεγαλύτερο σε μεταφορική ικανότητα στόλο παγκοσμίως. Ακόμα, στόχο αποτελεί η κατάδειξη προτάσεων για τους τρόπους που θα επιτρέψουν τη διατήρηση και εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων αυτής της πρωτιάς, προς όφελος της εθνικής οικονομίας.
Η συγκεκριμένη ανάλυση αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν αναλογιστεί κανείς ότι η ναυτιλιακή βιομηχανία μέσω του προϊόντος που προσφέρει (η δια θαλάσσης μεταφορά εμπορευμάτων) με τη λειτουργία της, εξυπηρετεί παράγωγο ζήτηση και ότι οι συνολικές ανάγκες της χώρας μας για θαλάσσιες μεταφορές, όπως αυτές προκύπτουν από τη συνολική παραγωγή αλλά και κατανάλωσή της, είτε δηλαδή πρόκειται για εισροές είτε για εκροές μεταφερόμενων φορτιών, είναι μόνο ένα κλάσμα της μεταφορικής ικανότητας του ελληνόκτητου στόλου.
Αρχής γενομένης της ερευνητικής ερώτησης, θα μπορούσε να υποθεί πως το πρώτο σκέλος που αναφέρεται στην οικονομική ανασυγκρότηση της ελληνικής ναυτιλίας, είναι πιο ευδιάκριτο. Όσον αφορά στους τρόπους επαναπατρισμού της υπάρχουν ποικίλες αντιδράσεις για το τί μπορεί να σημαίνει επαναπατρισμός της ελληνικής ναυτιλίας. Ως ερευνητική ομάδα προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε το συγκεκριμένο ζήτημα υπό δυο πρισμάτων. Το πρίσμα της φορολογίας και το νομοθετικό πρίσμα, ώστε να αντιληφθούμε το πλαίσιο στο οποίο μπορεί να συντελεστεί μια οικονομική ανασυγκρότηση της ελληνικής ναυτιλίας και αν μέσω των δυο αυτών κατευθυντηριών οδών θα μπορούσε το ελληνικό κράτος να δώσει κάποιες προοπτικές στο να δραστηριοποιηθούν οι Έλληνες αλλά και οι ξένοι πλοιοκτήτες στην ελληνική ναυτιλία. Η φορολογία είναι το μέσο άσκησης της δημοσιονομικής πολιτικής ενός κράτους και αποτελεί βασικό παράγοντα για την εξέλιξη και την ανάπτυξη της δημόσιας και ιδιωτικής οικονομίας. Αυτή η επίδραση της φορολογίας γίνεται περισσότερο διακριτή και έντονη σε τομείς που είναι διεθνοποιημένοι και εξωστρεφείς ούτως ή άλλως, όπως είναι η ναυτιλία. Η ελληνική ναυτιλία είναι ένας σημαντικός τομέας της οικονομίας της χώρας μας με τεράστια κέρδη ετησίως. Το βασικό πλήγμα του είναι η φορολογία. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η ναυτιλία είναι ένας διεθνοποιημένος και εξωστρεφής τομέας και στρέφεται σε αγορές που θα της αποφέρουν τα μέγιστα κέρδη με χαμηλή ή μηδαμινή σε περιπτώσεις φορολογική επιβάρυνση. Στην ανάλυσή μας γίνεται και μια σύγκριση του φορολογικού καθεστώτος στην Ελλάδα και εκείνου της Μεγάλης Βρετανίας μιας και εδώ και αρκετές δεκαετίες πολλοί έλληνες εφοπλιστές δραστηριοποιούνται εκεί λόγω ευνοϊκότερων όρων. Το γεγονός όμως της μεταστροφής του κλίματος στο φορολογικό σύστημα της Μ.Βρετανίας αυτή τη χρονική περίοδο, ίσως είναι μια καλή ευκαιρία για το ελληνικό κράτος να προσεγγίσει και να ”επαναπατρίσει” τους έλληνες αυτούς πλοικτήτες του Λονδίνου, στον ελλαδικό χώρο. Από την άλλη πλευρά έχουμε και το νομοθετικό πλαίσιο στο οποίο πρέπει να κινηθούμε για να εξετάσουμε το πως μπορεί να υπάρξει οικονομική ανασυγκρότηση της ελληνικής ναυτιλίας και το κατά πόσο είναι πιθανό το ελληνικό κράτος να προσελκύσει έλληνες και ξένους πλοικτήτες, ώστε να δραστηριοποιηθούν στη χώρα μας. Δίνεται το πλαίσιο στο οποίο γίνεται η διαδικασία έκδοσης εγκριτικής πράξης, μια διαδικασία χρονοβόρα και δαιδαλώδης κάτι το οποίο απωθεί τους πλοικτήτες από το να έχουν επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Επίσης, στην συγκεκριμένη εργασία γίνεται μνεία στις σημαίες ευκαιρίες και στα Παράλληλα και Διεθνή Νηολόγια (Bis) και αναλύονται τα πλεονεκτήματα ή μη αυτών, όπως είναι η χαμηλή ή μηδαμινή φορολογία, η μείωση του κόστους με εξάλειψη των περιορισμών όσον αφορά στην επάνδρωση του πλοίου, οι ελαστικότερες ετήσιες επιθεωρήσεις και το ό,τι ο πλοιοκτήτης έχει την δυνατότητα να υψώσει τη σημαία του κράτους του και το πλοίο να απολαμβάνει της προστασίας του κράτους της σημαίας. Καταλήγουμε συμπερασματικά στην αξία και τη σημαντικότητα του λιμένος Πειραιά, αλλά επίσης και της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας, αναφορικά με την εξέλιξη και την ανασυγκρότηση της ελληνικής ναυτιλίας. Τελικά, αποτυπώνονται κάποιες προτάσεις, ώστε να υπάρξει μια ανέλιξη στον ναυπηγοκατασκευαστικό τομέα και στα Ναυπηγεία του Σκαραμαγκά και της Ελευσίνας.
ISBN: 978-618-81595-2-5
Κατεβάστε ολόκληρη την Έρευνα εδώ:
