Η σύγχρονη ευρωπαϊκή οικονομική και κοινωνική κρίση, το δημοκρατικό έλλειμμα και η άνοδος του Ευρωσκεπτικισμού

Αφετηρία της παρούσας έρευνας, την οποία διεξήγαγαν η  Δήμητρα Μισσιρά, ο Κωνσταντίνος Σαραβάκος και η Μαίρη Μαργαρώνη, αποτέλεσε ο αναστοχασμός για τα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά επακόλουθα που προέκυψαν από τη σύγχρονη πολυδιάστατη κρίση στην Ε.Ε. (και όχι μόνο), η οποία –με τη σειρά της– πυροδότησε πολλαπλές μορφές ευρωσκεπτικισμού, που επιβεβαιώθηκε στις τελευταίες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Μάιο του 2014.

Η Δήμητρα Μισσιρά στην επιμέρους έρευνα με θέμα «Νέα οικονομική διακυβέρνηση: από το δημοκρατικό έλλειμμα στη δημοκρατική αθέτηση», συζητά εκτενώς μορφές νέας οικονομικής διακυβέρνησης κατά την περίοδο της σύγχρονης οικονομικής κρίσης. Αρχικά, προσεγγίζει τη δημοκρατική αρχή σε επίπεδο Ε.Ε., προβαίνοντας αφενός στη σκιαγράφηση του δημοκρατικού ελλείμματος και των υποκατάστατων μορφών νομιμοποίησής του και αφετέρου στην κριτική αποτίμηση της επιχειρηματολογίας που αναπτύσσεται στα πλαίσια της νέας οικονομικής διακυβέρνησης. Στη συνέχεια, εστιάζει το ενδιαφέρον της σε νέες αναδυόμενες ευέλικτες μορφές οικονομικής διακυβέρνησης, ενώ ταυτόχρονα –μέσα από την ανάλυση του αντικτύπου των θεσμικών μεταρρυθμίσεων για την αποτελεσματικότερη οικονομική και δημοσιονομική διακυβέρνηση και για τη βελτίωση του τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού τομέα– επιχειρεί να διερευνήσει καίρια ερωτήματα, όπως λ.χ. κατά πόσο η Ε.Ε. ανταποκρίνεται στο δημοκρατικό πρότυπο και εάν και κατά πόσο είναι δημοκρατικά νομιμοποιημένη.

Ο Κωνσταντίνος Σαραβάκος, στην επιμέρους έρευνα με θέμα «Ευρώπη: Η ευημερία ως απάντηση στον ευρωσκεπτικισμό. Ο δρόμος της Ελλάδας μέσα στην ΕΕ», στηριζόμενος στις τελευταίες κοινωνικές έρευνες για την ευημερία στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, επιχειρεί να ερευνήσει το θεσμικό υπόβαθρο των χωρών που καταλαμβάνουν τις υψηλότερες θέσεις ευημερίας στους σχετικούς παγκόσμιους πίνακες αξιολόγησης. Θέτοντας τα εννοιολογικά πλαίσια του κράτους δικαίου και της ελευθερίας στις οικονομικές συναλλαγές, εξετάζει τη συσχέτιση των δυο αυτών παραμέτρων με την ευημερία που αισθάνονται υποκειμενικά ότι βιώνουν ή δεν βιώνουν (επαρκώς) οι πολίτες των χωρών της Ε.Ε. Σύμφωνα με πρόσφατα στατιστικά (ποσοτικά) και ποιοτικά δεδομένα, αποδεικνύεται ότι τα κράτη της Ε.Ε., των οποίων οι πολίτες ευημερούν περισσότερο, χαρακτηρίζονται τόσο από μία χρόνια δημοκρατική και φιλελεύθερη παράδοση στη λειτουργία των θεσμών τους όσο και από μία πολυετή πορεία τους μέσα στην Ε.Ε. Ως εκ τούτου, αποδεικνύεται ότι μία ενωμένη και ισχυρή Ευρώπη, μπορεί να κάνει τους πολίτες της να αισθάνονται ευημερία, αρκεί να γεφυρωθεί έγκαιρα το θεσμικό χάσμα που χωρίζει τις διάφορες γεωγραφικές περιοχές/ζώνες της (Βορράς-Νότος, Δύση-Ανατολή), έτσι ώστε η ισορροπία να εγγυάται τη σταθερότητα σε συλλογικό επίπεδο και να ανατρέπει πάσης φύσεως καιροσκοπικό ευρωσκεπτικισμό.

Η Μαίρη Μαργαρώνη, στην επιμέρους έρευνα με θέμα «Εκπαιδεύοντας δημοκρατικούς πολίτες στην εποχή της σύγχρονης κρίσης. Η πολιτειακή εκπαίδευση στις χώρες της Ε.Ε. την αυγή του 21ου αιώνα», εξετάζει τη συμβολή της Πολιτειακής Εκπαίδευσης για τη δημιουργία ενεργών δημοκρατικών πολιτών στις χώρες της Ε.Ε. Εστιάζει στα χαρακτηριστικά της έννοιας της πολιτειότητας, έτσι όπως αυτά διαμορφώνονται ανάλογα με τις ιστορικές συγκυρίες, και κατ’ επέκταση, στον ορισμό, τη στοχοθεσία και το περιεχόμενο της Πολιτειακής Εκπαίδευσης, με έμφαση στη σύγχρονη Ευρώπη. Την εντάσσει σε ένα ευρύτερο πλαίσιο κουλτούρας, των νοοτροπιών και των πολιτικο-κοινωνικών αντιλήψεων συμπεριλαμβανομένων. Μέσα από τις αξίες και τις δεξιότητες που καλλιεργεί  η Πολιτειακή Εκπαίδευση αναδεικνύεται ο ιδιαίτερα σημαντικός ρόλος που δύναται να διαδραματίσει στην αντιμετώπιση του ανερχόμενου δημοκρατικού ελλείμματος και γενικότερα της ανερχόμενης καταστρατήγησης δημοκρατικών νοοτροπιών, στάσεων ζωής και συμπεριφορών στην Ε.Ε. του 21ου αιώνα και στην αντιμετώπιση της ευρύτερα ανθρωπιστικής κρίσης παγκοσμίου εμβέλειας.

ISBN: 978-618-81595-0-1

Κατεβάστε ολόκληρη την Έρευνα εδώ:

download